Πιστεύεται από πολλούς ότι η λέξη παράδεισος αναφέρεται ως θεολογικό θέσμιο του χριστιανικού μονοθεϊστικού μορφώματος. Με την παρούσα ανάρτηση θα αποδείξουμε ότι η έκφραση αυτή ανήκει στην ελληνική θρησκεία και φυσικά χρησιμοποιήθηκε μετέπειτα στα κείμενα των χριστιανών. Ας μη ξεχνάμε ότι τα κείμενά τους αναγκαστικά γράφτηκαν στην πιο διαδεδομένη γλώσσα της εποχής, την ελληνική.
Το κάτωθεν κείμενο αποτελεί μία εύγλωττη πράγματι επιγραφή που βρέθηκε ακέραιη το 1969 στο ιερό του Απόλλωνος στα Δίδυμα. Δεν είναι παρά ένας χρησμός που δόθηκε στον Ερμία προς απάντηση του ερωτήματος του για το τι θα πράξει με τον βωμό της Θεάς τύχης που διατηρεί στον δικό του παράδεισο. Μετά την απόδοση του χρησμού ο Ερμίας ανήγειρε επιγραφή με την απάντηση.
Να σημειώσουμε ότι δεν υπήρχαν χρησμοί μόνο ιδιωτικής φύσεως, άλλα, πάρα πολλοί από αυτούς επιτρέπονταν, όπως και αυτός, να αναρτηθούν με επιγραφή δημοσίως.
Να τονίσουμε επίσης ότι η μετακίνηση μετά την λεγόμενη ίδρυση ενός βωμού θεωρούνταν αδιανόητη και οποιαδήποτε μετακίνησή του δε θα μπορούσε να επιτελεστεί παρά μόνο με την ερώτηση του λατρευτού σε κάποιο χρηστήριο-μαντείο.
Ας δούμε όμως την ετυμολογία της λέξεως αυτής
Με την λέξη Παράδεισος δηλώνεται ο περίφρακτος κήπος από την πρόθεση “παρά” και την λέξη “δεῖσα” που σημαίνει “υγρασία” ή “συλλογή βοτάνων”. Η ετυμολογία της λέξεως μας εννοιοδοτεί πως πρόκειται για μέρος δροσερό γεμάτο φυτά. Ένα περικαλλές δηλαδή και περίκλειστο τέμενος πλημμυρισμένο με κάθε είδους άνθη δέντρα και εύοσμα βότανα όπως αρμόζει σε έναν λατρευτικό χώρο της ελληνικής θρησκείας.
| 1 | Ἑρμίας ἐρωτᾷ· |
| ἐπεὶ ὁ τῆς Τύχης βωμὸς | |
| τῆς ἐν τῷ ἱερῷ σου συν- | |
| κέκλειται ἐν τῷ λεγομέ- | |
| 5 | νῳ παραδείσῳ περοικο- |
| δομημένων αὐτῷ οἰκι- | |
| ῶν καὶ διὰ τοῦτο πολ❦- | |
| λοῖς οὐ θεωρεῖται, πότε- | |
| ρον λῷον καὶ ἄμεινον | |
| 10 | τῇ τε θεᾷ προσφιλὲς με- |
| τὰ τῶν λοιπῶν θεῶν καὶ | |
| τοῦτον τὸν βωμὸν πε- | |
| ριβωμίζεσθαι ἢ μή· ❦ | |
| v θεὸς ἔχρησεν· ❦ | |
| 15 | πάντας χρὴ τειμᾶν μά- |
| καρας πάντας τε σέβε- | |
| σ%⁸⁰θαι. ταμίας εὐσε- | |
| βὴς Ἑρμίας Ἐπαγάθου. |
https://epigraphy.packhum.org/text/247574?hs=105-122
Απόδοσις : O Έρμίας ρωτά. Επειδή ο βωμός της τύχης στο ιερό είναι περίκλειστος μέσα στο λεγόμενο παράδεισο, αφού έχουν χτιστεί γύρω από αυτόν σπίτια και γι αυτό πολλοί δε τον βλέπουν αν είναι προτιμότερο και καλύτερο και ευαρεστότερο στην Θεά να τοποθετηθεί και αυτός ο βωμός μαζί με τους άλλους των άλλων Θεών. Ο Θεός χρησμοδότησε : Πρέπει να τιμάται όλους τους Θεούς και να τους σέβεστε όλους
Ταμίας ευσεβής Ερμίας (γιος) του Επαγάθου
Guarducci, M. Η ελληνική επιγραφική. Από τις απαρχές ως την ύστερη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο, σελ. 355 M.I.E.T., Αθήνα (2008)
