Ένας από τους καλύτερους αλλά και βασικότερους διαλόγους του Πλάτωνος είναι αυτός που αναφέρεται στον Αλκιβιάδη.
Χρησιμοποιώντας άψογα την επαγωγικήν μέθοδον την γνωστήν και ως μαιευτικήν φέρνει τον φιλόδοξον Αλκιβιάδη σε τέτοιο σημείον ώστε να μην μπορεί να αποδείξει την γνώμην του ως αληθή αλλά συνεχώς να μεταβάλλεται να αλλάσει γνώμην και στο τέλος να αποδεικνύεται περίτρανα η άγνοιά του. Του αποδεικνύει ότι ούτε το δίκαιον εγνώριζεν ούτε και το άδικον, ούτε το ωραίον ούτε και το άσχημον, ούτε το καλόν ούτε το κακόν, ούτε το συμφέρον ούτε το ασύμφορον. Κι όμως, είχε την αξίωση να συμβουλεύει τους Αθηναίους στην Εκκλησίαν του Δήμου.
Μέσω του διαλόγου τον καλεί να αναστοχαστεί την άγνοιαν του και τον υποχρεώνει να διακρίνει τα δύο είδη της:
Α)Το να μην γνωρίζει κανείς κάτι , και,
Β) που είναι και πολύ σοβαρώτερον και επαίσχυντον, το να μην γνωρίζει ότι δεν γνωρίζει.
Για να παραδεχτεί όμως την Διπλήν αυτήν ΄Αγνοιαν πρώτα απ’όλα πρέπει να οδηγηθεί στην αυτογνωσίαν, στο ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ
Το ότι το θεολογικό αυτό παράγγελμα ήταν γραμμένο στην είσοδο του Μαντείου των Δελφών με χρυσά γράμματα μας δεικνύει και την υπερέχουσα σπουδαιότητα του.
Το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ θεωρείται από τον Σωκράτη ως η βάσις της Αρετής την οποίαν έθετε ως ύψιστον αγαθόν σύμφωνα με το οποίον οι άνθρωποι έπρεπε να ρυθμίζουν τον βίον τους.
Το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ όμως αποτελεί πολύ δύσκολον πνευματικό έργον για τον καθένα μας ,διότι το να μάθει κανείς τον εαυτόν του δεν σημαίνει ότι πρέπει να μάθει το σώμα του αλλά τον άνθρωπον ο δε πραγματικός άνθρωπος είναι μονάχα η ίδια του η ψυχή.
Η οποία (ψυχή)εξουσιάζει το σώμα δηλαδή το χρησιμοποιεί ως όργανον.
Και στην περίπτωσιν του Αλκιβιάδου ο οποίος ήθελε να ασχοληθεί με την πολιτικήν έπρεπε να γνωρίζει πολύ καλά την Αρετήν με τις τέσσερις ιδιότητες της :
ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ
ΑΝΔΡΕΙΑ
ΦΡΟΝΗΣΗ
ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗ
έτσι ώστε χρησιμοποιώντας τις αυτές να μπορέσει να εξασφαλίσει την ευδαιμονίαν στους πολίτες αλλά και στον εαυτόν του.
Κλείνοντας τον διάλογο ο Σωκράτης λέει στον Αλκιβιάδη:
«Αλλά καλότυχε ,αφού ακούσεις τους λόγους τους δικούς μου και της επιγραφής του Μαντείου των Δελφών Μ Α Θ Ε ΤΟΝ Ε Α Υ Τ Ο Ν Σ ΟΥ διότι αυτοί είναι οι αντίπαλοί μας και όχι εκείνοι που εσύ νομίζεις,τα ους οποίους δεν μπορούμε να νικήσωμεν με τίποτε άλλο παρά με την επιμέλειαν και την τέχνην (ιδιότητες που αναπτύσσονται μετά το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ).Τούτων δε εσύ αν θα μείνεις οπίσω θα μείνεις οπίσω και από το να γίνεις ονομαστός, μεταξύ των Ελλήνων και βαρβάρων, το οποίον μου φαίνεται ότι επιθυμείς όσο κανείς άλλος» Πλάτωνας, Αλκιβιάδης(124Β)
ΜΕΛΙΡΡΥΤΗ-ΣΕΜΕΛΗ ΝΤΙΜΟΥ
Πινάκας Άρθρου: Jean-Baptiste Regnault – Ο Σωκράτης αποσπά τον Αλκιβιάδη από την αγκαλιά του αισθησιασμού (1791)
